Medusa Explorations gaat permafrost in kaart brengen op Spitsbergen

Onze veldonderzoekers hebben een bijzondere zomer voor de boeg: ze gaan de diepte van de permafrost (de permanent bevroren ondergrond) en de dikte van de actieve laag erboven, in kaart brengen op het eiland Edgeøya, onderdeel van de archipel Spitsbergen.

Het is bijna aan de orde van de dag: berichten in de media over ‘uitschieters’ en ‘uitzonderlijke weersomstandigheden’. Klimaatverandering heeft overal ter wereld zichtbare effecten.

In het arctisch gebied gaat het allemaal een stuk sneller. De gemiddelde jaartemperatuur bijvoorbeeld is er in de laatste halve eeuw 4 graden gestegen. Het smelten van de gletsjers is van jaar tot jaar vanaf een simpele foto af te lezen.

Daar kijken we met bezorgdheid naar, maar vanuit wetenschappelijk oogpunt biedt het ook een kans. Een kans om te onderzoeken wat de veranderingen voor andere gebieden zou kunnen betekenen. Een blik vooruit eigenlijk.

Daarom hebben we in 2019 samen met het Arctisch Centrum Groningen metingen gedaan aan permafrost op het eiland Ytre Norskoya aan de noordzijde van de archipel en gaan we nu onze methodes uitbreiden en verder ontwikkelen tijdens de nieuwe SEES expeditie.

Samen met 50 andere onderzoekers uit uiteenlopende vakgebieden en een even grote groep burgerwetenschappers (een innovatieve manier van wetenschappelijk onderzoek waarbij we de kennis en perspectieven van dit veel bredere gezelschap kunnen benutten) gaan we naar het eiland aan de oostkant van Spitsbergen, waar het extra koud is en de klimaatverandering het snelst gaat.

Dit gedeelte van Spitsbergen is in 1977 en in 2015 ook uitgebreid onderzocht, waardoor de resultaten vergeleken kunnen worden met het eerdere onderzoek en waardoor er meer inzicht komt in de veranderingen die er plaatsvinden.

De rol van permafrost is een belangrijke: zo zorgt de bevroren ondergrond niet alleen voor de stabiliteit van gebouwen en infrastructuur. Denk aan het ongeluk in 2020 met een opslag voor dieselolie in de Ambarnaja rivier in Rusland door het verzakken van de tanks, of de recente aardverschuivingen in Noorwegen waarbij hele huizen in zee verdwenen.

Maar vooral herbergt het immense hoeveelheden bevroren organisch materiaal, dat nu al op grote schaal aan het vrijkomen is in de vorm van het sterke broeikasgas methaan.

Om de voorspellende waarde van dit unieke gebied beter te kunnen benutten mogen wij nu onze nieuwste innovaties toevoegen aan het brede spectrum aan onderzoeksgegevens dat, dankzij NWO ondersteuning, de SEES onderzoekers straks gaan verzamelen.

Wij kijken er naar uit, want het gaat tegelijkertijd om een heel bijzonder, ongerept stukje van de aarde.