Pingo! Of toch niet?

Steeds vrager krijgen wij bij Medusa de vraag of een bepaalde cirkelvormige depressie een pingoruïne is. Pingoruïnes zijn diepe, meestal ronde komvormige depressies die gevuld zijn met laagjes zand en organisch materiaal, een ware schatkamer voor klimaatonderzoekers en (paleo)botanisten. Maar niet alle ronde depressies op de hoogtekaart zijn automatisch een pingoruïne.

Pingoruïne of uitblazingskom?

Zowel pingoruïnes en uitblazingskommen komen veel voor in Noord-Nederland. Ook kan er sprake zijn van een andere oorsprong zoals dobbe’s (drinkkuilen), afgravingen of bomkraters. Het accuraat identificeren van een pingoruïne is daarom een vraag die vaak terugkomt. Pingoruïnes zijn namelijk geclassificeerd als aardkundige monumenten en kennen daarom een bepaalde bescherming.

Pingo in beeld

Medusa heeft de middelen en kennis in huis om het verschil te kunnen duiden. Het verschil is goed te herkennen aan de vorm en diepte van de vulling, waarbij die van een pingoruïne veelal conisch en asymmetrisch is en veel gelaagdheden bevat. Daarnaast zijn ze vaak erg diep (+/- 2,5 tot 20 meter). Uitblazingskommen zijn daarentegen ondiep (max 2,5 meter) en kennen een komvormige vulling die vaak homogeen opgevuld is met veen. Met gecombineerde technieken gaan wij efficiënt alle voor- en tegenargumenten bij langs en kunnen wij een uitspraak doen over de mogelijke genese.

Onlanden en Norg

In projecten voor Natuurmomenten, in directe opdracht van Ecogroen en Arcadis hebben we verschillende “ronde structuren” in beeld gebracht. Zo toont de hoogtekaart bij natuurgebied de Onlanden een erg mooie ronde depressie. Moet wel een pingoruïne zijn zou je zeggen. Echter toont nader onderzoek dat de ondergrondse vorm en vulling meer weg heeft van een opgevulde dekzanddepressie. Toch maar een nieuw b(p)ingo kaartje pakken dan! Bij Norg hadden we meer geluk, hier bleek er sprake van een pingoruïne waarbij zelfs een restant van de ringwal aanwezig was. Pingo!