De verdwenen restanten van klooster Hulsbergen
In opdracht van Archeologisch Adviesbureau RAAP is Medusa, met behulp van grondradar, op zoek gegaan naar de verdwenen resten van klooster Hulsbergen bij Wapenveld.
In de omgeving van de Kanaaldijk/Ellenhoorn te Wapenveld liggen er naar verwachting nog resten van het voormalige klooster in de ondergrond. Rondom campingterrein ‘t Klooster is al eerder oud baksteenpuin gevonden wat indicatief zou zijn voor oude bebouwing, maar resten van het eigenlijke klooster zijn tot dusver nog niet gevonden. Vandaar dat de hulp van Medusa is ingeschakeld om eventuele resten in de ondergrond in kaart te brengen en het klooster op te sporen.
Fraterhuis Sint Hiëronymus
Klooster Hulsbergen (of fraterhuis Sint Hiëronymus) werd in 1407 gesticht door fraters van de Moderne Devotie. In de loop der tijd verwierf het fraterhuis door aankoop en schenking een aanzienlijk bezit in de wijde omgeving. De fraters hielden zich bezig met voor die tijd grootschalige landbouw, veeteelt en bosbouw. Ook hadden ze de zorg voor de aanleg en het onderhoud van watergangen, dijken en sluizen. Op het hoogtepunt van zijn bestaan had het klooster enkele molens, een steenbakkerij en zo’n 450 hectare grond in bezit. Aan het eind van de zestiende eeuw, kort na de Beeldenstorm, hield het klooster op te bestaan en werd het verwoest door hervormingsgezinden. De stukken grond werden hierna geleidelijk verkocht. Door de jaren heen is echter de exacte locatie van het klooster langzamerhand in vergetelheid geraakt.
Impressie van het voormalige klooster Hulsbergen te Wapenveld door Bernard Bos
De handen uit de mouwen steken
In opdracht van Archeologisch Adviesbureau RAAP is Medusa op zoek gegaan naar de verdwenen restanten van het voormalige klooster. Met twee typen grondradar heeft Medusa het onderzoeksgebied ingemeten. Kleinere velden zijn ingemeten met een grondradar op een karretje, terwijl op een campingterrein metingen met een quad zijn uitgevoerd.
Sfeerimpressie van het veldwerk
Met kruislingse raaien van ca. 1 bij 1 meter is het totale onderzoeksgebied van ca. 2,4 hectare met behulp van grondradar ingemeten. Omdat de opbouw van het gebied grotendeels uit zand bestaat, is het mogelijk om tot wel 3 à 4 meter diep te meten.
Eén beeld zegt meer dan duizend woorden
Tijdens de analyse van de radarprofielen en de bovenaanzichten kwam er een wel heel opmerkelijke structuur naar voren (zie onder). In het radarprofiel is duidelijk te zien dat deze bakvormige structuur het natuurlijke patroon onderbreekt. De structuur is ca. 10 meter breed en ligt op een diepte van ca. 320cm. Waarschijnlijk gaat het hier om een greppel of een gracht die langs het voormalige klooster liep. Deze greppel staat niet aangegeven op historische kaarten en met deze non-destructieve methode is dus nieuwe en unieke informatie over het gebied in beeld verkregen.
Grondradar profiel van ligging een greppel.
Bovenaanzicht van ligging van de greppel.
